Rocznik ciechanowski - najbardziej spektakularna mistyfikacja

             Najbardziej znanym polskim oszustwem naukowym był „Rocznik ciechanowski” (zwany także mistyfikacją ciechanowską). W 1975 r. Jerzy Gaczyński „odnalazł" XV-wieczny manuskrypt. Autorem dokumentu liczącego sześć kart o wymiarach 31 x 21 cm miał być Stanisław z Lipia, proboszcz parafii ciechanowskiej. 

 

              Manuskrypt naukowcy ocenili jako wyjątkowo ważny dla Ciechanowa, gdyż księgi miejskie i wszystkie ważne dokumenty dotyczące miasta spłonęły w pożarze w 1476 r. „Odnaleziony” dokument „odtworzył” dzieje grodu, zawierał wiele dat i nazwisk.

            Po latach naukowcy i historycy stwierdzili, że „rocznik” wraz aktem lokacyjnym z 1266 r. to jedna wielka ściema! Był to bowiem XX-wieczny falsyfikat. Mistyfikacja miała na celu podniesienie prestiżu miasta. Nie dość tego, oszustwem okazały się również wiadomości o odnalezieniu starych monet w Ciechanowie, z czasów panowania Bolesława Chrobrego. Mistyfikację wykrył prof. Stanisław Suchodolski.

           Prestiżu miasta oszustwo nie podniosło, wstydu się tylko najedli.